OPROEP

Briefkaart joodse Dordtenaar Nathan
Samuel Cohen op veilingsite gevonden

De Dordtse archiefonderzoekster Erica van Dooremalen heeft bij toeval een opmerkelijke ontdekking gedaan.
         Rondstruinend op de veilingsite eBay vond zij in de rubriek Postzegels een briefkaart van de joodse Dordtenaar Nathan Samuel Cohen. Vanuit zijn woning aan de Singel 277 rood had deze op 22 januari 1940, enkele maanden dus voor de Duitse inval, een briefkaart gestuurd naar een kennis van hem, Alex Jacobs in Rotterdam, wonend aan de Lange Torenstraat 67.
         De briefkaart is in lokaal-historisch opzicht van belang, als bewaard gebleven levensteken van Cohen, die in april 1942 overleed in het Amsterdamse Rusthuis Parkzicht.


Haifa
De briefkaart op Ebay wordt te koop aangeboden door een zekere Katianotes, ongetwijfeld een schuilnaam. Bij haar naam staat een foto van een vrouw en als standplaats wordt de Noord-Israëlische havenstad Haifa genoemd. Van Dooremalen denkt dat Katianotes niet beseft dat de briefkaart een historische waarde vertegenwoordigd. In de rubriek Postzegels komen brief- en ansichtkaarten en enveloppen vooral voor om de postzegel of poststempel, om hun filatelische waarde. “De tekst is ondergeschikt”, weet Van Dooremalen, die af en toe in deze rubriek rondkijkt wat er te koop is.
         Ze heeft geprobeerd dat niet al te duidelijke handschrift van Nathan te ontcijferen. Lang niet elk woord viel te lezen. Het Nederlands is ook niet foutloos, maar bedacht moet worden dat Nathan Cohen op het moment van schrijven 88 was.
         Op de voorkant van de briefkaart staat denkelijk:

“Beste familie! We willen je kaart per omgaande behandelen in de hoop dat dezelfde, voor je vertrek noch in je bezit komt om de groote reis te aanvaarden. Gaarne hadden wij persoonlijk van jullie afscheid genomen, thans nemen we deze te baat. Het is verder een grote prestatie om zoo’n grote reis te maken, wensen alle een gelukkige en voorspoedige reis en dat je David, Rebekka in de welstand (mag?) aantreffen. Het is wel aangenaam dat de familie reeds eenigzins georienteert zijn. Jullie weten zeker wel dat (Maurits?) de Vries reeds 1/2 jaar in America is, ook een neef van ons, Ca..., veearts uit Wiesbaden. Zoo wordt onze” (hier is misschien het woord ‘familie’ weggevallen)

schoolklas

En op de achterkant:

“minder, het spijt ons wel dat we je waarschijnlijk elkaar niet meer zullen ontmoeten. Wensch jullie nogmaal een goede reis. Van ons kan ik gelukkig het beste zenden. Ontvang onze beste groeten alsook ... voor de Amerikaanse farmer. Je toegenegen oom. afz. N.S. Cohen, Singel 277rood.”

schoolklas

[Wie aan de hand van de foto’s van de briefkaart meer woorden weet thuis te brengen, wordt van harte uitgenodigd dit te melden, red.]
[Aanvullend bericht: in januari 2016 heeft Kitty van der Neut uit Dordrecht enkele ontbrekende woorden weten te ontcijferen. In mei 2016 stuurde Myriam Everard uit Leiden enkele aanvullingen en correcties. Ze zijn allemaal verwerkt in de tekst hierboven, red.]

Geen reactie
De redactie van deze website heeft Katianotes benaderd en gevraagd hoe zij de briefkaart heeft bemachtigd. Had zij of haar familie wellicht banden met Alex Jacobs? Ook is een bod uitgebracht op de briefkaart, waarvoor de Israëlische 4,99 dollar vraagt. Katianotes heeft echter niets van zich laten horen.
         Dordtenaar Anthon Grootenboer, als pleegkind destijds opgevoed door Emil Schlicher Cohen en diens huishoudster Adriana van Herwaarden, vindt de briefkaart “een bijzondere vonst”. Hij zou het passend vinden als het document in het Regionaal Archief Dordrecht terechtkomt, of bij het NIOD.